Khi phát hành chứng khoán ra công chúng, công ty phát hành phải công bố cho người mua chứng khoán những thông tin về bản thân công ty, nêu rõ những cam kết của công ty và những quyền lợi cơ bản của người mua chứng khoán. Trên cơ sở đó, người đầu tư có thể ra quyết định đầu tư hay không. Tài liệu phục vụ cho mục đích đó gọi là Bản cáo bạch hay Bản công bố thông tin.

1. Bản cáo bạch là gì?

Bản cáo bạch là một tài liệu quan trọng khi một công ty thực hiện phát hành hay niêm yết chứng khoán ra công chúng. Đây là một bản chứng nhận thông tin nhằm cung cấp cho nhà đầu tư tìm hiểu và có cái nhìn khái quát về công ty đó để đưa ra quyết định có nên đầu tư vào chứng khoán mà họ phát hành hay không.

Công ty khi phát hành chứng khoán phải công bố bản cáo cáo bạch chi tiết và bản cáo bạch tóm tắt thể hiện những nội dung trọng tâm của Bản cáo bạch chính thức. Bản cáo bạch là tài liệu bắt buộc theo yêu cầu của Sở Giao dịch chứng khoán khi thực hiện niêm yết chứng khoán trên thị trường.

Ảnh minh họa về 1 bản cáo bạch công ty cổ phần hàng không Vietjet (HOSE: VJC)

2. Bản cáo bạch cung cấp những thông tin gì?

Bản cáo bạch thường cung cấp các nội dung chính sau:

• Giới thiệu chung về công ty phát hành (sơ lược về công ty, địa chỉ, ban giám đốc, cổ đông lớn, ban giám đốc công ty …)
• Tóm tắt về thông tin tài chính của công ty phát hành (doanh thu, lợi nhuận năm gần nhất, ...) các chỉ tiêu hoạt động và cả triển vọng của công ty
• Các yếu tố rủi ro liên quan hoặc ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh và tài chính của công ty phát hành (rủi ro thị trường, rủi ro lãi suất, tỷ giá, lạm phát, rủi ro pháp lý, ...)
• Vốn cổ phần, thống kê phát hành hoặc chào bán, số nợ, số tiền thu được từ đợt phát hành và mục đích sử dụng số tiền này sau đợt chào bán.
• Phụ lục đính kèm (quy trình đăng ký mua chứng khoán, các biểu mẫu, đại lý phân phối, ...)

Ảnh minh họa mục lục công ty cổ phần sữa Việt Nam Vinamilk (HOSE: VNM)

3. Tại sao nhà đầu tư cần đọc Bản cáo bạch

Bản cáo bạch là loại tài liệu cơ bản nhất phản ánh khái quát toàn bộ hình ảnh của công ty mà nhà đầu tư có ý định mua cổ phiếu hoặc trái phiếu.

• Các thông tin trong bản cáo bạch cung cấp cho nhà đầu tư biết được những vấn đề cơ bản của công ty bao gồm tình hình sản xuất kinh doanh, tiềm năng hay rủi ro trong hoạt động.

Bản cáo bạch là tài liệu chính thức đầu tiên giúp nhà đầu tư biết được các vấn đề liên quan tới đợt phát hành chứng khoán.

• Giúp nhà đầu tư nắm rõ thông tin như giá phát hành, thời gian phát hành hay quy trình đăng ký để chào mua.

Bản cáo bạch cung cấp đầy đủ thông tin của công ty thực hiện phát hành chứng khoán, vì vậy, nhà đầu tư sẽ nắm được chính những thông tin để từ đó quyết định có nên đầu tư hay không.

• Ban lãnh đạo công ty bao gồm những ai, khả năng của họ ra sao, tỷ lệ sở hữu cổ phần của họ như thế nào, cổ đông lớn gồm những tổ chức hay cá nhân nào, có uy tín không.
• Các rủi ro gặp phải trong hoạt động kinh doanh, những rủi ro đó sẽ ảnh hưởng như thế nào, rủi ro nào là lớn nhất có thể ảnh hưởng đến giá chứng khoán sau này nếu nhà đầu tư thực hiện chào mua
• Thông tin tài chính của công ty – vấn đề quan tâm hàng đầu của nhà đầu tư để nhìn nhận đánh giá các chỉ số tài chính quan trọng như doanh thu, lợi nhuận, tình hình tài sản, nguồn vốn, ...
• Dự phóng các chỉ số tài chính trong tương lai, đánh giá các dự án đã, đang và sắp triển khai của công ty. Từ đó, đánh giá được mức tiềm năng của công ty.

   

Tóm lại, Bản cáo bạch là một điều kiện bắt buộc trong hoạt động của thị trường chứng khoán, là một bức tranh toàn diện về tổ chức chào bán hoặc niêm yết và đóng vai trò quan trọng hàng đầu trong hệ thống thông tin trên thị trường chứng khoán. Bản cáo bạch là tài liệu quan trọng đối với các nhà đầu tư trong việc tìm hiểu những vấn đề cơ bản của công ty để từ đó góp phần vào các quyết định đầu tư.