Tăng trưởng kinh tế đối diện với rủi ro do dịch bệnh

Việt Nam đang ghi nhận các ca nhiễm Covid-19 gia tăng nhanh, số ca nhiễm theo ngày liên tục lập kỷ lục với 5.887 ca lây nhiễm trong nước được công bố ngày 18/07/2021. Tính đến ngày 18/07, Việt Nam ghi nhận 50.201 ca nhiễm trong cộng đồng kể từ khi làn sóng dịch bệnh lần thứ 4 bắt đầu. TP. Hồ Chí Minh (Tp.HCM) là địa phương có số ca nhiễm cao nhất, chiếm gần 60% số ca nhiễm cả nước với 31.751 ca.

Các biện pháp hạn chế đi lại nghiêm ngặt được áp dụng để ngăn chặn dịch bệnh lây lan

Các biện pháp giãn cách xã hội dần được thắt chặt kể từ ngày 27/04/2021, đặc biệt là tại Tp.HCM. Thành phố lần đầu tiên áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội từ ngày 31/05/2021. Cụ thể, quận Gò Vấp và phường Thạnh Lộc quận 12 áp dụng chỉ thị 16 và phần còn lại của thành phố giãn cách theo chỉ thị 15. Sau đó, chính quyền thành phố tiếp tục áp dụng các biện pháp nghiêm ngặt hơn (chỉ thị 10) từ ngày 20/06 để đối phó với dịch bệnh. Từ ngày 09/07, thành phố kéo dài thêm 15 ngày giãn cách ở cấp cao nhất theo chỉ thị 16. Đồng thời, để ngăn chặn đà lây lan của dịch bệnh, các doanh nghiệp tại Tp.HCM phải thực hiện “3 tại chỗ”: sản xuất tại chỗ, ăn tại chỗ, nghỉ ngơi tại chỗ và phương châm “1 cung đường – 2 địa điểm”: chỉ duy nhất một cung đường vận chuyển công nhân tập trung từ nơi ở đến nơi sản xuất từ ngày 15/07. Ngoài ra, dịch bệnh bùng phát tại Tp.HCM cũng đã lây lan sang khắp các tỉnh ở miền Nam Việt Nam. Ngày 17/07, Thủ tướng ký quyết định số 969/TTg-KGVX với biện pháp mạnh hơn nhằm chặn đà lây lan của dịch bệnh. Theo đó, 16 tỉnh thành phố ở phía Nam phải thực hiện giãn cách xã hội theo chỉ thị 16 từ ngày 19/07.

Thiệt hại kinh tế do tác động của làn song dịch bệnh mới nhất

Rất khó để định lượng chính xác thiệt hại kinh tế gây ra bởi đợt bùng phát dịch Covid-19 mới nhất, nhưng chúng tôi tin rằng đợt dịch lần thứ 4 này sẽ tác động rất tiêu cực đến hoạt động kinh tế Việt Nam trong nửa sau của năm 2021. Các biện pháp giãn cách xã hội đang cho thấy tác động rõ rệt lên hoạt động của nền kinh tế, thể hiện qua chỉ số đi lại Google đã giảm rất sâu kể từ mức cao của tháng 4. Tiêu dùng và đầu tư sẽ đối diện với áp lực do các biện pháp chống dịch, đặc biệt sẽ ảnh hưởng rất lớn đến khu vực kinh tế phi chính thức, nhóm dễ tổn thương của xã hội, dịch bệnh sẽ khiến cho tiết kiệm, tiêu dùng của cả nền kinh tế suy giảm và kéo theo thất nghiệp gia tăng. Theo khảo sát mới đây của Infocus Mekong Research, niềm tin tiêu dùng của người Việt trong tháng 7 đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 25 năm về mức 24 điểm, thấp hơn cả mức 27 điểm trong đợt bùng phát lần đầu tiên. Thêm vào đó, sự gián đoạn trong hoạt động vận chuyển và cung ứng hàng hóa cũng đẩy giá cả lương thực và thực phẩm gia tăng, kéo theo sự sụt giảm sức mua của người tiêu dùng.

Đợt bùng phát mới nhất cũng gia tăng thêm khó khăn cho các doanh nghiệp do phải chịu chi phí tăng thêm để thực hiện các biện pháp vừa cách ly, vừa sản xuất hay phải tạm ngừng hoạt động do không đáp ứng điều kiện về đảm bảo phòng chống dịch. Theo các phương tiện truyền thông, chỉ có khoảng 30% doanh nghiệp tại 17 khu công nghiệp và khu chế xuất tại Tp.HCM đăng ký áp dụng mô hình vừa cách ly, vừa sản xuất. Tuy nhiên, các doanh nghiệp này cũng phải giảm số lượng lao động và giảm sản lượng trong giai đoạn áp dụng mô hình này. Điểm quan trọng là Tp.HCM là trung tâm kinh tế của cả nước, chiếm 22% GDP quốc gia, do đó, việc giãn cách xã hội kéo dài và sự không chắc chắn về thời điểm kết thúc dịch bệnh sẽ có tác động lan tỏa đến các tỉnh thành khác và tạo ra sự suy giảm trong hoạt động kinh tế của cả nước.

Tăng trưởng kinh tế đối diện rủi ro

Mặc cho diễn biến phức tạp của dịch bệnh, mục tiêu tăng trưởng GDP trong năm 2021 của Chính phủ vẫn chưa thay đổi với hai kịch bản. Ở kịch bản thứ nhất, giả định dịch bệnh được kiểm soát trong tháng 7/2021, không có dịch trong khu công nghiệp và các tỉnh thành trọng yếu và không còn giãn cách xã hội, GDP năm 2021 ước đạt 6,0%. Ở kịch bản thứ hai, dịch bệnh được kiểm soát trong tháng 6/2021, không có dịch trong khu công nghiệp và các tỉnh thành trọng yếu và không còn giãn cách xã hội, GDP cả năm có thể đạt mức 6,5%. Tại thời điểm chúng tôi viết bài cập nhật này, cả hai kịch bản tăng trưởng kinh tế cho năm 2021 dường như đều không thực tế.

Chúng tôi cho rằng các biện pháp kiểm soát dịch mới đây và sự gián đoạn trong hoạt động sản xuất sẽ tác động đến tăng trưởng kinh tế ở mức độ lớn hơn các đợt bùng phát dịch trước đây trong năm 2020, và điều này sẽ thể hiện rõ nhất trong tăng trưởng của quý 3/2021. Dự phóng tăng trưởng kinh tế cho năm 2021 của chúng tôi đã được điều chỉnh xuống 5,6% với rủi ro giảm thêm 50-60 điểm cơ bản nữa nếu tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp. Việc lạm phát kỳ vọng tăng trở lại sẽ khiến cho chính sách tiền tệ kém linh hoạt. Trong khi đó, ở khía cạnh chính sách tài khóa, để hỗ trợ tăng trưởng thì mục tiêu giải ngân vốn đầu tư công cần phải được thúc đẩy hơn nữa trong nửa cuối năm. Nửa đầu năm 2021, giải ngân vốn đầu tư công chỉ mới đạt được 29,0% kế hoạch Chính phủ đặt ra.

------------------------------------------

-- Price is what you pay, value is what you get -- 

Zalo/ M: 0913242569