Rất nhiều NĐT khi đi vào phân tích 1 doanh nghiệp thường chỉ tập trung vào bản báo cáo tài chính của doanh nghiệp mà bỏ qua một tài liệu rất quan trọng là bản báo cáo thường niên (BCTN). Theo khảo sát, mức độ theo dõi thông tin của NĐT cá nhân thường chỉ là báo cáo tài chính hàng quý hay các bài phân tích từ các công ty chứng khoán.

Tuy ít được chú ý tới, báo cáo thường niên là một trong những tài liệu rất quan trọng cung cấp những thông tin hữu ích giúp cho nhà đầu tư có thể hiểu về doanh nghiệp.

1. Báo cáo thường niên là gì?

Báo cáo thường niên (BCTN) được xem là một tài liệu xuất bản hàng năm mà một công ty cần cung cấp cho các cổ đông nhằm mô tả các hoạt động và tình hình tài chính của công ty. Bản sao của bản báo cáo thường niên sẽ đươc gửi cho tất cả các cổ đông trước khi diễn ra đại hội cổ đông của công ty.

2. Tầm quan trọng của Báo cáo thường niên

Mục đích của báo cáo thường niên là nhằm giới thiệu cho các nhà đầu tư một cách đầy đủ các hoạt động trọng yếu và tình hình tài chính của doanh nghiệp trong quá khứ, hiện tại và nhằm mục đích chính là dự đoán tương lai mức độ tăng trưởng trong giá của cổ phiếu.

Nói một cách đơn giản hơn thì báo cáo thường niên có thể được ví như một bản chào hàng, vừa để thể hiện sự minh bạch trong cung cấp thông tin đến cộng đồng các nhà đầu tư vừa để thu hút sự quan tâm của các tổ chức đầu tư, nhà đầu tư cá nhân mới. Cũng chính vì điều này, báo cáo thường niên cung cấp cho các cổ đông rất nhiều thông tin, từ những thông tin cốt lõi của doanh nghiệp như ban lãnh đạo, cơ cấu tổ chức, lĩnh vực ngành nghề kinh doanh, tình hình hoạt động và những điểm nổi bật trong năm, những kế hoạch của ban lãnh đạo trong năm tới và cả những rủi ro có thể gặp phải… Đây đều là những thông tin quan trọng đầu tiên khi một nhà đầu tư muốn tìm hiểu rõ hơn về doanh nghiệp, sau đó mới tới những con số trên bản báo cáo tài chính. Chính vì thế báo cáo thường niên là một kênh thông tin không thể bỏ qua.

Tuy nhiên, cũng chính vì tính chất chứa đựng nhiều thông tin nên các nhà đầu tư khi đọc báo cáo thường niên càng cần thiết phải có kỹ năng chắt lọc những thông tin quan trọng để có thể đọc báo cáo một cách hiệu quả nhất mà không mất quá nhiều thời gian.

Sau đây sẽ là một vài thông tin cần lưu ý khi đọc báo cáo thường niên

3. Lưu ý khi đọc báo cáo thường niên 

Thứ nhất: Thư gửi cổ đông hoặc thông điệp của chủ tịch hội đồng quản trị  

Phần nội dung này thường được đưa lên đầu trang và đây sẽ là một lời mở đầu tóm tắt ngắn gọn nhất những câu chuyện nổi bật đã diễn ra của doanh nghiệp trong suốt 1 năm qua, có thể là những thành tích đạt được, kết quả kinh doanh nổi bật những khó khăn còn gặp phải. Thông điệp cung cấp một cái nhìn tổng quát về tình hình kinh doanh và hoạt động tài chính của doanh nghiệp trong năm vừa qua cũng như là những lời nhắn nhủ của chủ tịch tới các cổ đông của họ. 

Phần tiếp theo sẽ là những thông tin chung: Phần này sẽ cung cấp những thông tin cơ bản liên quan đến lịch sử hình thành và phát triển, ngành nghề kinh doanh, mô hình hoạt động của công ty, cơ cấu cổ đông, các công ty con và công ty liên kết…Phần này giúp các nhà đầu tư hiểu về chuỗi giá trị của công ty, hiểu được cách hoạt động, các yếu tố đầu vào và đầu ra của công ty. 

Phần thứ ba là phần báo cáo của ban giám đốc: Trong phần này chúng ta cần lưu ý về những đánh giá của ban giám đốc đối với kết quả hoạt động kinh doanh chung của công ty trong năm vừa qua, Những điều mà Công ty đã làm được và cả những điều chưa làm được.

Ví dụ như trong bản báo cáo thường niên của Hòa Phát, ban giám đốc đã nêu ra một số điểm quan trọng rằng:

• Doanh thu chỉ đạt 92% so với kế hoạch đề ra, nhưng tăng trưởng 14% so với năm 2018, ngành thép là động lực tăng trưởng chính với mức tăng là 11%.
• Thép xây dựng và ống thép Hòa Phát tiếp tục duy trì ở thị phần số 1 trên thị trường lần lượt là 26.2% và 31.5%.
• Lĩnh vực nông nghiệp tăng trưởng vượt bậc.

 

Một phần đáng lưu ý nữa chính là tình hình tài chính của công ty. Khác với việc phải tự lấy và xử lý số liệu từ bản báo cáo tài chính, trong phần này, doanh nghiệp vừa phân tích, vừa thể hiện số liệu qua biểu đồ để cho các cổ đông dễ dàng theo dõi

Những điểm nhấn trong hoạt động của công ty trong năm cũng được BCTN nêu lên 1 cách chi tiết. Ví dụ trong bản BCTN của Hòa Phát có nêu ra những điểm nhấn của công ty như sau: 

• Thép Hòa Phát lần đầu cán mốc 300.000 tấn trong tháng 11, thị phần thép vượt 26%
• Thép Hòa Phát Hải Dương nâng công suất phát điện của Khu liên hợp thêm 12MW
• Khu liên hợp gang thép Hòa Phát Dung Quất vận hành thử nghiệm giai đoạn 1
• Ống thép Hòa Phát lần đầu vượt mức 750.000 tấn
• Tôn Hòa Phát đạt sản lượng bán hàng tăng gấp 5 lần so với năm 2018
• Lĩnh vực nông nghiệp khởi sắc đạt doanh thu 172% so với năm 2018

Đây đều là những điểm trọng tâm trong năm 2019 của Hòa Phát, việc tóm lược những điểm nhấn giúp cho nhà đầu tư có cái nhìn bao quát về bức tranh toàn cảnh của doanh nghiệp trong năm vừa qua.

Một điểm lưu ý cuối cùng không thể thiếu khi đọc BCTN chính là những kế hoạch sản xuất kinh doanh được đề ra trong các năm tới. Đây là 1 phần quan trọng giúp nhà đầu tư đưa ra đánh giá về sự tăng trưởng của doanh nghiệp trong tương lai từ góc nhìn của Ban lãnh đạo công ty

Hình: Kế hoạch sản xuất kinh doanh của HPG

Trên đây là những phần quan trọng cần phải nắm được khi đọc BCTN của công ty. Để hiểu sâu hơn thì chúng ta cần phải đọc kỹ từng mục trong BCTN cũng như kết hợp thêm với các tài liệu khác như Báo cáo tài chính theo quý và theo năm, Bản cáo bạch và nhiều nguồn tin khác về doanh nghiệp.